4WD : Four wheel drive- Dort cekis sistemi
16 V : 16 subapli motor.
1 DIN : 1,12 sae
1 KW : 1,34 ece
1 KW : 1,35 PSdin
A-S?TUNU : Otomobilin orta g?vdesinin ?n?nde y?kselen, tavan? ta??yan sa? ve sol k??ede bulunan ve i?inde pasif g?venlik unsuru destekleri olan s?tun.
ABAT-VENT : Speedster otomobillerde kullan?lan al?ak ?n cam veya r?zgar kesici ??k?nt?.
ABAXIAL : Dingil harici yap?.
ABC (Active Body Control) : Otomobilin yanlara, ?ne ve geriye do?ru kas?lmas?n? engelleyen Mercedes patentli hidro-elektronik sistem.
ABS (Anti Blocker System) : Sert frenajda veya kaygan zemin ?zerinde tekerleklerin kilitlendi?ini sens?rler yard?m? ile alg?layan, milisaniyeler i?inde fren disklerinin tekerleklerin tutunma i?lemi ba?lay?ncaya kadar s?k?l?p bo?alt?lmalar?n? ve bu sayede s?r?c?n?n en zorlu ?artlarda bile direksiyon hakimiyetini korumas?n? sa?layan elektronik sistem. Ani frenajlarda cisimden kurtulmaya olanak sa?layan ABS bir?ok otomobil markas? taraf?ndan standart ve iste?e ba?l? olarak kullan?l?yor
AC : Klima
ACC : Adaptive Cruise Control. Trafikteki diger araclarin hizina uyan ve aradaki mesafeleri duzenleyen sistem. Ozellikle yuk tasima araclarinin trafik akisini guvenlik acisindan olumsuz etki etmemesini kolaylastirir. DaimlerChrysler tarafindan gelistirilmis diger sistem de yanal cizgilere gore mesafe duzenler.
ACEA : Avrupali Otomobil Ureticileri Birligi. En buyuk islevi, motor yaglari ile ilgili bir norm belirleyerek benzin istasyonlarinda suruculerin islerini kolaylastirmalari idi.
ADB (Automatische Differantial Bremse) : Standart kilitli diferansiyellerin elektronik devreli bir versiyonu.
ADEZYON : S?v?lar?n veya madenlerin birbirlerine yap??mas?n? sa?layan kuvvet.
AEROD?NAM?K : Hava akimi bilimidir. Otomobiller icin cok onemlidir, cunku dusuk ruzgar direnci ile yakit tuketimi de duser.En iyi direnc degeri otomobiller icin cw=0,26 iken arazi araclarinin kotu aerodinamigi ile 0,45'e dek cikabilir.
AFS (Active Fahrwerks Stabilierung) : Temel olarak ABC ile ayn? i?levi g?r?r. Sistem Citroen Xantia Activa'da kullan?lmaktad?r.
AIRBAG (Hava Yast???) : Hava yast??? ?arp??malara kar?? yolcuyu koruma derecesi son derece y?ksek olan bir ek koruma sistemidir. Hava yast??? bir ?arp??ma s?ras?nda alg?lay?c?lardan gelen uyar? sonunda ?i?erek, ?arp??ma y?n?nde yolcuyu kar??layan koruyucu bir kalkan olu?turur.
AKS : ?zerinde bir veya daha fazla tekerle?in d?nd??? otomobil eksenine dik bir mildir.
AQUA PLANNING : Su birikintilerinden ge?erken lastiklerin profilinden suyun kenara ??kamamas?ndan kaynaklanan arac?n lastiklerinin yerle ile temas?n?n kalmamas? sonucunda suya girdi?i y?nde veya tam olarak savrularak hareket etmesi.
AKSELERASYON : Otomobilin h?zlanmas?.
AKTARMA ORGANLARI : Motor g?c?n? tekerleklere aktaran organlard?r. Pek ?ok par?adan olu?ur ve motor g?c?n? tekerleklere ?anz?man ?zerinden aktar?r.
AKT?F GERG?L? EMN?YET KEMER? : Carpisma aninda cok hizli sekilde kemer gerilerek yolcuyu tepki hareketinden korur.
AKT?F G?VENL?K : Otomobilde g?venligi arttiran elemanlarin t?m?. ABS, ESP, lastikler, aracyn aerodinamik yapysy, frenler, yol tutusu gibi...
AK?M?LAT?R : Ak?m?lat?rler elektrik enerjisini kimyasal enerji halinde depo ederek, devrelerine elektrikli al?c?lar ba?land??? zaman bu kimyasal enerjiyi tekrar elektrik enerjisine ?eviren ara?lard?r.
ALB (Anti Lock Brakes) : ABS'nin ilk ve basit ?ekli. K?zaklayan tekerlekleri h?zl? ritimde b?rak?p tekrar tutan fren sistemi.
ALT ?L? NOKTA : Pistonun silindir i?inde inebildi?i en alt noktada, y?n de?i?tirmek i?in bir an duraklad??? yerdir. K?saca A.?.N. olarak belirtilir
ALTERNAT?R : ?arj dinamolar?n?n aksine dalgal? (alternatif) ak?m meydana getiren ara?lard?r
AMORT?S?R : Ani yaylanmalar? ve yay sal?n?mlar?n?n devam etmesini ?nleyen par?alard?r.
AMPERMETRE : Ak?ye girip ??kan ak?m miktar?n? ?l?en ve g?sterge tablosunda bulunan bir ?l?? aleti.
ANA YATAKLAR : Ana yataklar, motorda krank milini ta??yan yataklard?r.
ANT?F?R?Z : % 50 glycol + % 50 su kar???m? bir s?v?d?r. So?utma sisteminde bulunan radyat?r i?indeki su, so?uk havalarda donarak genle?ebilir ve so?utma sistemine zarar verebilir. Radyat?rde bulunan suya ilave edilen antifriz suyun donmas?n? engeller. Antifriz ayr?ca radyat?r? ve so?utma sistemini pas ve korozyondan korumak amac?yla da kullan?l?r.
ASC+T (Automatische Stabilit?ts Control+Traktion) : BMW'de kullan?lan elektronik ?eki? kontrol sistemi olup, s?rekli arka tekerleklerin durumunu g?zlemleyerek bir kayma olup olmad???n? denetler. Arka tekerleklerde bir kayma olursa ASC+T devreye girip frenleri ve motoru kontrol ederek otomobilin yolda kalmas?n? sa?lar.
ASR : Anti-Schlupf-Regelung(Anti patinaj kontrolu) Cekis saglayan tekerlerin bosa donmesini engeller ve surus stabilitesini yukseltir. Iki yolla olur; elektronik olarak motor gucu azaltilir ve/veya donen teker frenlenir. ASR, Mercedes tarafindan kullanilan kisaltmadir. Traction Control, farkli ureticiler tarafindan ffarkli sekilde kullanilir; ETC, TC veya TCS gibi.
ATIK GAZ : Egzosttan cikan cesitli gazlardir. KImyasal aritma icin katalizator kullanilir.
ATIK GAZ NORMU : Araclarin cevreye ne kadar gaz verebileceklerini belirler. 1.1.2000'den itibaren Avrupa'da Euro3; 1.1.2005 ve 2006'da ise Euro4 normlari gecerli.
ATALET : Bir cismin herhangi bir hareket y?n?ne veya h?z de?i?ikli?ine kar?? g?sterdi?i diren?tir.
ATE?LEME AVANSI : Silindirde s?k??t?r?lan yak?t-hava kar???m?n?n ate?lendikten sonra tamamen tutu?abilmesi i?in gereken s?redir.
ATE?LEME BOB?N? : Ate?leme sisteminde transformat?r gibi g?rev yaparak batarya voltaj?n? binlerce voltaja y?kseltir. Bu y?ksek voltaj bujinin t?rnaklar? aras?nda k?v?lc?m meydana getirir.
ATE?LEME NOKTASI : Motorinin s?k??t?r?lma sonucunda silindir kafas?ndaki s?cak gazlar?n i?ine p?sk?rt?ld??? anda kendili?inden ve hemen ate? alma s?cakl?k noktas?na ate?leme noktas? denir.
ATE?LEME SI?RAMASI : Yanl?? bujinin kar???m? tutu?turmas?na ate?leme s??ramas? denir. Ate?leme s??ramas? genellikle buji veya distrib?t?r kapa??n?n ya da tevzi makaras?n?n hatal? olu?undan meydana gelir.
ATE?ELEME SIRASI : Motor silindirlerinin ate?lenme s?ras? veya silindirlerde g?? zaman?n?n meydana geli? s?ras?d?r.
ATE?LEME S?STEM? : Silindirlerde s?k??an hava-yak?t kar???m?n?n yak?labilmesi i?in bujilere y?ksek voltajl? k?v?lc?m sa?layan sistem. Batarya, ate?leme bobini, distrib?t?r, kontak anahtar?, kablolar ve bujiler bu sistemin par?alar?d?r.
ATMOSFER?K BASIN? : D?? hava a??rl???n?n a?a??ya do?ru basma kuvvetine atmosferik bas?n? denir.
ATF : Otomatik sanziman yagi. Hidrolik direksiyonda da kullanilir.
AWD : Dort ceker otomobillerinin kullandigi kisaltmadir.
AWS (All Wheel Steering) : Direksiyonun d?rt tekerle?i birden y?nlendirebildi?i sistem.
AUTODIMMING : Dikiz aynalar?nda kullan?lan duyarl? aynan?n ????? daha yo?un k?rarak, kararmas?.
CAN (Controller Area Network) : Ara? i?indeki merkezi kontrol ?nitesi ile ?evre kontrol ?nitelei aras?ndaki bilgi ileti?imini sa?layan veri ileti?im a??. Merkezi kontrol ?nitesi genelde motor kontrol ?nitesi olup ?evre kontrol ?niteleri havayast?klar?, ABS, klima sistemleridir.
CABRIO : Bir karas?r tipi olan cabrio, 2+2 oturma d?zenine sahip ve ?st? a??labilen otomobilleri tan?mlamak i?in kullan?l?r.
CBC (Cornering Brake Control) : A??l?m? Viraj Kontrol? olan CBC, asl?nda BMW'nin bir?ok otomobilde kulland??? ve ESP ile birlikte faliyet g?steren aktif g?venlik sisteminin ad?d?r. CBC, yani viraj fren kontrol?n?n g?revi viraj i?inde yap?lan frenlerde arac?n stabilitesinin bozulmas?n? engellemektir. Viraj i?indeki ve d???ndaki tekerleklerin d?n?? h?zlar? farkl? oldu?u gibi uygulanmas? gereken fren bas?nc? da farkl?d?r. CBC sistemindeki sens?rler tekerleklerin farkl? d?n?? h?zlar?n? alg?l?yor ve her tekerle?e uygulanmas? gereken fren bas?nc?n? belirliyor.
CDI : Daimler-Chrysler firmas?n?n Mercedes marka dizel ara?lar? i?in kulland??? "Common Rail Diesel Injection System"'in k?saltmas?.
COUPE : A ve C s?tunlar? aras?nda metal tavana sahip 2+2 ya da kimi durumlarda dah fazla ki?iye oturma alan? sunan karoser tipi.
CET SAYISI : Dizel yakitin yanma istegidir. Bugunku dizel motorlar 50 civarindadir.
CRS (Common Rail Sistemi) : Common Rail, dizel motorlar i?in ?retilmi? olan y?ksek bas?n?l? bir p?sk?rtme sistemidir. Bu sistemi di?erlerinden farkl?la?t?ran esas unsur, bas?n? olu?turma i?lemi ile p?sk?rtme i?leminin birbirinden ayr?lm?? olmas?. Motor taraf?ndan direkt olarak tahrik edilen ve kesintisiz olarak ?al??an bu y?ksek bas?n? pompas?, bas?n? haznesinde 1400 bar'a kadar istenen bas?nc? olu?turuyor. Yak?t, bu bas?n?la ?al??an h?zl? tetiklemeli solenoid subapl? enjekt?rler ?zerinden do?rudan yanma odas?na p?sk?rt?l?yor. Sistem, bu avantaj? sayesinde, ?ok ?e?itli motor tasar?mlar?na uygulanabiliyor ve kademeli ?n p?sk?rtme, dizel motorlar?n daha sessiz ?al??mas?n? sa?l?yor.
CONTA : Mekanik aksamlar?n birle?me noktalar?nda s?zd?rmazl?k ve ge?irmezlik sa?lamak amac?yla, ?niteler aras?na koyular par?alard?r. Contalar mantardan, madeni levhalardan ve ?e?itli meteryallerden ?retilir.
CO : Karbonmonoksit'in kimyasal kisaltmasidir. Motorda tam yanma olmamasi durumunda bu zararli gaz olusur.
CRUISE CONTROL : Hiz sabitliyici sistem.
CVT (Constantly Variable Transmission) : De?i?ken Oranl? ?anz?man - 1950'li y?llarda Hollandal? Van Doorne taraf?ndan geli?tirilen sistem, metal bir kay???n, i? y?zeyleri konik bir ?ift kasnak aras?nda ?al??ma prensibine dayan?yor. Asl?nda mopedlerdeki aktarma sistemiyle ayn? prensibe sahip CVT'de herhangi bir di?li olmad??? i?in s?rekli de?i?ken oranl? ?anz?man olarak adland?r?l?yor. CVT ?anz?manlarda sadece bir ba?lang?? ve biti? oran? bulunuyor. Motor devri ve h?za ba?l? olarak aktarma oran?, bu iki oran aras?nda s?rekli de?i?iyor.
CVVT (De?i?ken zamanl? Supap Teknolojisi) : Volvo, Kia ve Hyundai taraf?ndan adland?r?lan s?rekli de?i?ken supap zamanlama sistemi CVVT (Continuously Variable Valve Timing), asl?nda ba?ka firmalar taraf?ndan da ba?ka isimler ve k?saltmalarla kullan?lan olduk?a yayg?n bir motor kontrol sistemidir. Motorun her iki eksantri?ine de uygulanan sistem, supaplar?n a??lma zamanlar?n? motorun h?z? ve y?k?ne g?re de?i?tirerek daha etkili ve y?ksek performans, d???k egzoz gaz emisyon de?erleri sa?lamay? ama?l?yor.
CW : S?rt?nme katsayisi.Otomobilin r?zgara karsy direnci.
?APRAZ ??FT KARDAN MAFSALI : Bu mafsallar esas olarak birbirleri ile 90 derecelik a?? yapacak ?ekilde bir istavrozla tutturulan ve ana ?afta biti?ik olan iki kelep?eden meydana gelmi?tir. ?apraz mafsal?n ya?lama i?lemi mafsal?n yap?m?na ba?l?d?r.
?ARPMALI YA?LAMA S?STEM? : ?arpmal? ya?lama sistemi, ya? pompas?n?n karterdeki motor ya??n? ya? ?ana??na basarak, ?ana?? daima dolu bulundurmas? ?eklinde ?al???r.
?EVR?M : Bir motorda i? elde etmek i?in tekrarlanmadan meydana gelen olaylar?n toplam?na bir ?evrim denir. D?rt zamanl? motorlarda bir ?evrimin tamamlanabilmesi i?in pistonun d?rt hareketine (krnak milinin iki tam devir yapmas?na) gerek vard?r. D?rt zamanl? motorlarda bir ?evrim, krank milinin 720 derecelik d?n??? ile tamamlan?r.
??FT SALINCAKLI S?SPANS?YON : Bilinen en eski s?spansiyon sistemidir. Sal?ncakl? sistem, ba?l? oldu?u tekerle?e ideal s?k??ma ve a??lma olana?? vermekte ve kamber de yaylanman?n bu hareketinden ?ok az etkilenmektedir. B?ylelikle g?vdenin maksimum derecede yana yatmas? durumunda dahi d??ar?da kalan tekerle?in yola dik bir a?? ile basmas? sa?lan?r.
?OK AMA?LI GRESLER : Lityum sabunlu greslerdir. Orta k?vamda, suya dayan?kl? oldu?undan arac?n her yerinde kullan?labilir ?zelli?e sahiptir.
?OK LEVHALI KAVRAMA : Bir t?r debriyaj kavrama ?eklidir. Bu t?r debriyajda, de?i?ik i?leten ve i?leyen diskler kullan?lmaktad?r. ?nemli olan her i?leten diskin uygun y?k miktar?n? i?leyen disklere aktarmas? ve b?t?n i?leyen disklerin d?n??lerine aksettirmesidir. Bu t?r debriyaj, binek otomobilerin mekanik vites mekanizmalar?nda g?r?lmemekle beraber otomatik vites mekan?zmalar?nda ana unsuru olu?tururlar.
??FT ATE?LEME : Silindir basina iki buji; hava yakit karisiminin daha iyi yanmasini saglar. Ayrica silindirdeki yanma mesafesini azaltarak sikistirmayi arttirir. Alfa romeo( Twin Spark) ve Mercedes bu sistemi kullanir.
D4 : Toyota'n?n 4 silindirli benzin motorlar? i?in kulland??? k?saltma
D4D : Toyota'n?n 4 silindirli dizel motorlar? i?in kulland??? k?saltma.
DATENBUS : Tum elektronik bilesenler birbirine baglanir. Dijital komutlar tek bir merkezden verilir. Mercedes CL'de uc adet bulunur. En hizlisi olan isik dalgasi ile 5.65 Megabaud'luk iletim mumkundur.
DE DION S?STEM? : De Dion sistemi sabit aks ile ba??ms?z s?spansiyonun karma??k bir birle?imidir. Sabit bir aks borusu tekerlekleri birbiine ba?lar. Ayn? zamanda dingil geni?li?i ile kanmber a??s?nda meydana gelen de?i?iklikleri de kontrol eder. Yar?m ?aftlar, diferansiyel ve ana ?aft ayr?ca ask?ya al?nd???ndan, ask?lanmam?? k?tleler daha az olaca?? i?in bu durum konforu artt?r?r.
DETENASYON : Kar???m?n buji taraf?ndan ate?lenmesinden sonra yanman?n d?zensiz olarak ger?ekle?mesine detenasyon denir.
DEBR?YAJ : Manuel ?anz?man?, otomatik ?anz?manlardan ay?ran en belirgin ?zellik debriyajd?r. Debriyaj, motor ve manuel ?anz?man aras?nda g?c?n iletilmesini sa?layan ayr?labilir bir ba?lant?d?r. Her ?eyden ?nce debriyaj, ?al???r halde olan motordan gelen torku ba?lang??ta statik halde duran ?anz?man?n ana ?aft?na kademeli olarak ileterek ilk hareketi sa?lar. Ayn? zamanda vitesler de?i?tirildi?inde g?? ak???n?n kesilmesi gerekti?inden debriyaj bu a?amada da gereklidir.
DEFLEKT?R : Binek otomobillerde tekerleklerin ?evresine, b?y?k tonajl? y?k ta??y?c?lar?ndaysa s?r?c? kabininin ?st?ne ve aerodinamiyi geli?tirmesi a??s?nda kap?lar?n ?st b?l?mlerine yerle?tirilen plastik ya da metal par?alara deflekt?r ad? verilir. R?zgar direncini azaltan bu par?alar, hava ak?m?n? d?zenlenmesine yard?mc? olurlar.
DE???KEN SUPAP ZAMANLAMASI : De?i?ken supap zamanlamas?, motor i?letim sisteminin hangi devire g?re hangi supap zamanlamas?n?n kullan?laca??n? belirlemesi ve her devirde en verimli ?al??may? sa?lamas?d?r.
DE???KEN GEOMETR?L? TURBO : Daha ?ok tercih edilen t?rbin geometrisi ya da de?i?ken geometrili turbo (VTG) sisteminde egzoz manifoldundan gelen hava, salyangoz ad? verilen g?vde i?erisindeki kanat??larla pervanenin merkezine y?nlendiriliyor. Salyangozda bulunan kanat??klar motorun i?letim sisteminden ald??? emir do?rultusunda yukar? veya a?a?? hareket ediyor. B?ylece alt devirlerde az miktardaki havan?n, pervanenin d?n???n? h?zland?rmas?n? ve d???k devirlerden itibaren turbonun g?? ve tork ?retmesini sa?l?yor. Bu sistem su de?irmenlerinde yaz aylar?nda su yolunu daraltarak ?ark?n daha y?ksek bas?n?la ?evrilmesine benziyor. B?ylece kompres?r sistemi gibi turbonun d???k devirlerde verimli olmas? hedefleniyor.
DI : Dizel ve benzinli motorlarda direkt enjeksiyon. Takit, direct olarak en iyi sekilde yanacagi yanma odasina gonderilir. Dizeldeki problem sert yanma sesi idi, Audi; mukemmel bir hava-yakit karisimi ile bunu azaltmayi basardi.
D?FERANS?YEL : Bir akstaki iki teker arasindaki devir dengesini saglar. Ozellikle virajlarda sol ve sag tekerler farklilik gosterdigi icin gereklidir.
D?FERANS?YEL K?L?D? : Cekis saglayan tekerlerden birinin bosa donmesini onler ve daha iyi bir yol tutus saglar. En pop?ler olan? merkezi diferansiyel kilididir. B?ylece tek tekerlekte ?eki? kayb? oldu?unda arac?n ?n veya arkadaki iki tekerle?inin ?eki?e devam etmesi sa?lanmaktad?r.
DIN : (Deutsches Institut f?r normung)- T?m ?l??mlerde kullanilan Alman end?stri normu, 1 DIN= 1.12 SAE
D?NAMO : Mekanik enerjiyi elektrik enerjisine ?evirerek lambalar? yakan, ak?y? ?arj eden ve ate?leme sistemini ?al??t?ran bir elektrik sistemi par?as?d?r.
D?NAMOMETRE : Dinamometre, motorun ??k?? g?c?n? ?l?en bir alettir.
D?NG?L MESAFES? : Dingil mesafesi, ?n tekerleklerin merkezi ile arka tekerleklerin merkezi aras?ndaki uzakl?kt?r.
D?OD : Transist?rl? ate?leme sisteminde kullan?lan par?alard?r. Diodlar, bir voltaj r?lesi gibi g?rev yaparak, transist?r? a??r? voltaj?n etkisinden korurlar.
D?REKS?YON : Bir arac? istenilen tarafa y?nlendirmek i?in ?n tekerleklerin istikametini sa?a veya sola de?i?tiren mekanizma.
D?REKS?YON D??L?LER? : Direksiyon simidinin d?nme hareketini do?rusal harekete ?evirerek arac?n ?n tekerleklerine ileten, direksiyon milinin ucuna yerle?tirilmi? olan di?lilerdir.
D?REKS?YON S?M?D? : Arac? istenilen y?ne ?evirmeye yarayan, direksiyon milinin ucunda bulunan ?ember formunda olan bir par?ad?r.
D?SK BALATA : Disk balatalar, kaliperin i?inde kar??l?kl? olarak yer alan ve frene bas?ld??? anda fren diskini iki yandan s?k??t?rarak arac?n yava?lamas?n? veya durmas?n? sa?layan fren sistemi par?alar?d?r. Bu s?re?te arac?n kinetik enerjisi, balata ve fren diski ?zerinde ?s? enerjisine d?n???r. Disk balata ve fren diski ?ok y?ksek s?cakl?klara maruz kal?rken, ayn? zamanda s?rt?nmeden dolay? par?a y?zeylerinde a??nmalar meydana gelir. Belirli bir kullan?mdan sonra incelmeye ba?layan disk balatalar y?z?nden arac?n frenleme performans? d??er. Bu nedenle belirli periyotlarda disk balatalar? yenileri ile de?i?tirmek gerekir. Balata de?i?imi mutlaka her iki tekerlekte de ayn? zamanda yap?lmal? ve daima kaliteli disk balatalar tercih edilmelidir.
D?SPERSAN KATKILAR : Bu kat?klar, deterjan sayesinde motorun i?inde ??z?len pisliklerin etraf?n? sararak bunlar?n, ate?leme odas?na, supap odalar?na, ya? kanallar?na, filtre elemanlar?na ve motor ?eperine yap??mas?n? ?nler. ?ok k???k par?alar halinde pisli?in ya? b?nyesinde ask?da kalmas? ?zelli?i dispersan kat??? sayesinde sa?lan?r.
D?STR?B?T?R : Y?ksek voltajl? ak?m?, motorun ate?leme s?ras?na g?re bujilere da??tan bir elektrik sistemi cihaz?d?r.
D?STR?B?T?R KAPA?I : Genellikle bakalitten imal edilen bir kapakt?r. Kapak i?inde, ate?leme bobininden gelen y?ksek voltaj?n bujilere iletilebilmesi i?in motor silindir say?s? kadar e?it aral?kl? madeni u?lar bulunmaktad?r.
D?STR?B?T?R TABLASI : Platin tak?m? ve kondansat?r? ?zerinde ta??r. Mekanik avansl? distib?t?rde sabit olarak g?vdeye ba?lanm??t?r.
DISTRONIC : Mercedes Benz'in mesafe takip radarl? ak?ll? h?z sistemine verdi?i isim. Elektronik takip sistemi. Sistem ?ndeki ara?la olan mesafe tehlikeli sekilde azalinca motor g?c?n? azaltiyor yada fren yaparak arac? yava?lat?yor.
D??L? BO?LU?U : Birbirini d?nd?ren iki di?linin aras?ndaki bo?luk.
D??L? ORANI : Birbirini d?nd?ren iki di?linin veya milin d?nme oranlar?.
D??L?LER : Bir milden di?erine d?nme hareketini ileten, g?? aktar?m?nda kullan?lan par?alard?r.
D??L? YA?LARI : Hassas olarak i?lenmi? di?li y?zeylerinde kullan?lan ya?lard?r. Bu t?r di?li y?zeylerinde korozyona ve ya??n kal?nla?mas?na neden olacak maddelerin meydana gelmememsi i?in di?li ya?lar?n?n stabiliteye sahip olmalar? gerekmektedir.
D?YAGRAM VER?M? : Endikat?r diyagram?ndan ?l??len i?in, teorik ?evrim diyagram?ndan ?l??len i? oran?na diyagram verimi denir.
D?ZEL ?EVR?M? : Dizel motorlarda, havan?n silindire emilerek s?k??t?r?lmas?n?n ard?ndan motorin p?k?rt?l?r. S?k??t?r?lan havan?n s?cakl??? ile motorinini tutu?mas? sa?lan?r. Dizel motorlarda bu ?ekilde ger?ekle?en ?al??ma d?zenine dizel ?evrimi denir.
DONMA NOKTASI (YAKIT) : Yak?t?n kat?la?t??? veya dondu?u s?cakl?k derecesine donma noktas? denir.
DOT : Amerikan Ta??mac?l?k Departman?n?n (US Departmant of Tarnsportation) fren hidrolik ya?lar? i?in belirlemi? oldu?u standartlar?n kodu. Piyasada DOT3, DOT4, DOT5 olmak ?zere ?? ?e?it hidrolik ya?? sat?lmaktad?r. Dot de?eri artt?k?a fren hidrolik ya??n?n kaynama noktas? y?kselir ve ?r?n?n kalitesi artar.
DOHC (Double Over Head Camshaft) : ?stten ?ift egsantrikli motor.
D?NER P?STONLU MOTOR (ROTARY-WANKEL MOTOR) : 1954 senesinde Felix Wankel taraf?ndan geli?tirilmi? bir motor t?r?d?r. Bu motorda silindir geometrik elips bi?imi ?eklindedir. Bu motorun ?al??ma prensibi k?saca, yak?t odas?na sahip blok i?inde ??gen ?eklinde bir d?ner pistonun d?nerek, silindir i?inde de?i?ik yak?t hacimleri ve s?k??t?rma oranlar? meydana getirmesidir. G?n?m?zde a??rl?kl? olarak sadece Mazda taraf?ndan devam ettirilen, geli?tirilen ve uygulamaya konulan bu motor teknolojisi, Avrupa'da piyasadan kalkan RX-7'nin yerini alan RX-8'de kullan?l?yor.
D?RTL? KARB?RAT?R : D?rt bo?azl? karb?rat?re d?rtl? karb?rat?r denir.
D?RT ZAMANLI MOTOR : D?rt zamanl? Otto motoru prensiplerine g?re geli?tirilmi? olan d?rt zamanl? ?al??ma sistemi olan motorlard?r. Bu d?rt zaman? emme, s?k??t?rma, i? (g??, yanma, geni?leme) ve egzoz olarak s?ralan?r.
DSC : Elektronik Stabilite Pro?ram? ESP'nin BMW'deki ad?. sistemidir.
DSP (Dynamic Shift program) : S?r?c?n?n kullanim tarzina g?re vites degisimini hizli yada konforlu yapan akilli otomatik sanziman.
DSTC : Volvo'nun ESP ve ASR ile birlikte ?al??an Dynamic Stability and Traction Control yani Dinamik Stabilite ve ?eki? Kontrol Sistemine verdi?i ad.
DUMMY : ?arp??ma testlerinde otomobilde oturan, insan vucuduna benzeyen ve ?zerinde bir?ok sens?r bulunan plastik makete verilen isimdir. Ger?ek ?apr??malarda insan v?cudunda olu?abilecek yaralanma riskinin hesaplanmas?na olanak verir.
EBD-EBV : Elektronik fren g?c? dagiticisi.
ECE : Economic Commission for Europe
ECOTEC : Opel’in ekonomi, ekoloji ve teknoloji anlamina gelen motoru.
EDC : Electronic Diesel Control: Enjeksiyonlu dizellerin elektronik kontrol sistemidir.
EDLS : Elektronik Diferansiyel Kilidi.
E-gaz : Gaz pedali ve motor arasindaki elektronik baglanti.
EHB : Daha gelisim asamasinda olan elektrohidrolik fren sistemi.
EMV : Arac elektroniginin elektro-manyetik alanlardaki davranisi. Yuksek gerilim alanlarindaki gercek davranis test edilir.
EPS (Elektro Power Steering) : Elektrik motorlu hidrolik direksiyon sistemi.
EON : Enhanced Other Network: oto-radyoda diger vericilerden alinan trafik bilgiler verilir.
ESP (Electronic Stability Program) : Elektronik savrulma ?nleyici sistem. Temel prensip, fren sisteminin arac?n y?nlendirilmesi amac?yla kullan?lmas? ?zerine kurulmu?tur. Frenleme esnas?nda tekerleklerin kilitlenmesini ?nleyen Anti Blokaj Sistemi (ABS) ve kaygan zeminde arac?n patinaj yapmas?n? engellyen Antipatinaj sistemi (TCS), ESP'nin belkemi?ini olu?turan sistemlerdir. ESP paketi i?inde yer alan direksiyona ba?l? bir sens?r, direksiyonun d?n?? a??s? ile arac?n gidi? y?n? aras?ndaki tutarl?l??? kontrol eder. E?er arada bir sapma bulunuyorsa ESP derhal devreye girerek ?ncelikle tekerleklere aktar?lan motor g?c?n? azalt?r. Bu ?ekilde ara? kontrol alt?na al?namad??? taktirde ESP, arac? gidilmek istenen y?nde tutmak i?in tekerlekleri birbirinden ba??ms?z olarak frenlemeye ba?lar ve bu s?re? ara? kontrol alt?nda tutlacak duruma gelene kadar devam eder.
ETC : Elektronik Traksiyon Kontrolu
ETS : Elektronik Stabilite Sistemi. ASR ile iliskilidir
EURO NCAP : European New Car Assessment Programme kelimelerinin k?salt?lmas? olan Euro NCAP, 1997 y?l?nda kurulmu? olan, Avrupa'da ?retilen bir?ok arac?n ?arp??ma testlerini ger?ekle?tiren ve test sonu?lar?na g?re her ara? i?in ?u anda 5 y?ld?z ?zerinden puanlama yapan bir kurulu?tur.
FACE LIFT : Arac?n d?? g?r?n???nde yap?lan tasar?m r?tu?u, makyaj.
FADING : Frenlemede fren balatalar?n?n ?s?nmas? sonucu, fren mesafesinin uzamas?na yol a?an durum. Fren pedal?na uygulanan bas?nc?n artmas? ve fren pedal yolunun uzamas? "fading"in yol a?t??? ?teki sorunlar aras?nda say?labilir.
FAN : Bir motorda yak?lan yak?t?n ortalama y?zde 70'i ?s?ya ?evrilir. Ortaya ??kan s?cakl??? d???rme g?revi ise su so?utma sistemiyle birlikte fan?n g?revidir. Su so?utma sisteminin kullan?ld??? modern ara?larda su, motorun s?cakl???n? absorbe eder ve bu arada suyun kendisi de ?s?n?r. Is?nan suyun so?utulmas? g?revi ise arac?n en ?n?ndeki radyat?r ve fan?n g?revidir. Is? belirli bir derecenin ?st?ne ??kt???nda elektronik beyin ya da termostat fan?n ?al??mas?n? sa?lar, fan da radyat?rden ge?erken ?s?nan sudan transfer olan s?cakl??? d??ar?ya ?fler.
FAR YIKAMA S?STEM? : Far y?kama sistemi, farlar?n ?n k?sm?na yerle?tirilmi? su p?sk?rtme memeleri sayesinde, ?amurlu ve karl? havalarda suyu far cam?na p?sk?rt?p cam? temizleyerek s?r?c?ye daha iyi g?r?? sa?lar. Kimi modellerde far silecekleriyle de desteklenen bu sistemin ayr? bir su kab? ve elektrik motoru bulunabilir.
FREN ANA MERKEZ : Fren ana merkezi, ara? s?r?c?s?n?n fren pedal? yard?m?yla servo frene ve servo frende ?iddeti y?kseltilen mekanik kuvveti, hidrolik fren bas?nc?na d?n??t?rerek, ana merkezin ?zerindeki rezarvuarda bulunan fren hidrolik ya??n?, tekerleklerdeki s?k??t?rma elemanlar?na aktar?r.
F?LAMAN : Ampul i?erisinde bulunan ve elektrik verildi?ide ?s?narak ???k sa?an tele filaman denir.
FIS : Surucu enformasyon display, eski adi yol bilgisayari. Geride birakilan mesafe, ortalama hiz, genel tuketim, dis sicaklik gibi ilginc veriler goruluyor.
FLOATING CAR DATA : Hareket eden araclarin gonderdigi veriler, telematik hesaplarina katilir.
FPS : Yangin ?nleme sistemi
FREN BORUSU : Fren borular?, fren hidrolik ya??n? ana merkezden al?p tekerleklerde yer alan fren elemanlar?na aktarma g?revini sa?layan par?alard?r. Boru i? ?ap? genellikle 2.5 mm olup, d?? ?ap? ise 4.5 mm'dir. ?elikten ?retilen fren borular? ?o?u zaman paslanmaya kar?? plastik bir katmanla kaplan?r.
FREN D?SK? : Fren diski, ara?lar?n genellikle ?n tekerlerine monte edilen ve disk yard?m?yla frenleme esnas?nda s?k??t?r?larak arac?n yava?lamas?n? veya durmas?n? sa?layan par?ad?r. Fren diskleri, g?nl?k kullan?m i?in d?kme demir veya ?elikten ?retilir. Frenleme esnas?nda ?ok y?ksek s?cakl?lara maruz kalmalar? nedeni ile diskin h?zl? bir ?ekilde so?utulmas? b?y?k ?nem ta??r.
FREN D?SK? S?LME S?STEM? : ?iddetli ya?mur ya?d???nda fren diskleri ince bir nem tabakas? ile kaplan?r. "Brake Disk Wiping", yani fren diski sile sistemi, bu durumda fren balatalar?n? belli aral?klarla ?ok k?sa bir s?reyle hafif?e disklere bast?rmak suretiyle suyu tahliye edip gerekti?inde daha h?zl? bir fren tepkisi almay? sa?lar.
FREN G?? DA?ILIMI : Tekerleklere aktar?lan frenleme g?c?n?n da??l?m?na fren g?? da??l? denir. Ara?larda ?n tekerleklere, arka tekerleklere k?yasla daha fazla frenleme g?c? aktar?l?r.
FREN KAL?PER? : Disk balatalar?n oturdu?u d?k?m par?ad?r. Ana merkezden gelen hidrolik bas?nc?n i?inde bulunan hareketli pistonu itmesi sayesinde disk balatalar?n? s?kma sureti ile arac?n yava?lamas? veya durmas? sa?lan?r. Ayn? ?ekilde fren pedal? serbest b?rak?ld???nda da otomatik olarak balatalar dikten ayr?l?r.
FREN S?STEM? : Arac?n yava?lamas? veya durmas? i?in kullan?lan sistemlerdir. Fren pedal?na bas?ld??? zaman, ara? s?r?c?s?n?n uygulad??? g??, servo fren yard?m?yla artt?r?larak fren ana merkeze aktar?l?r. Ana merkez ?zerindeki rezervuarda bulunan fren hidrolik ya??, ana merkez ?zerinden tekerleklee yak?n olarak konumland?r?lm?? kaliperlere veya tekerlek silindirlerine akar. Bu sayede disk balatalar veya balatal? pabu?lar, tekerleklere monte edilmi? olan diskleri veya kampanalar? s?k??t?rarak arac?n fren yapmas?n? sa?lar.
FREN TAMBURU (KAMPANA) : Fren tamburu, kampanal? fren sistemi kullan?lan ara?larda bulunur. Tekerlek ile direkt olarak ba?lant?l? olup, frenleme esnas?nda balatal? pabu?lar?n s?k??t?rmas? sonucunda arac?n yava?lamas?n? ve durmas?n? sa?lar.
FREN TABLASI : Fren tablas?, kampanal? fren sisteminde balatal? pabu?, teker silindiri, levye ve ba?lant? yaylar?n?n olu?turdu?u platformdur.
FREN TEKER S?L?ND?R? : Fren teker silindiri, kampanal? (tamburlu) fren sistemlerinde balatal? pabu?lar?n kampanay? s?k??t?rarak arac?n frenlemesini sa?lar.
FSI : Volkswagen grubu ara?lar?nda kullan?lan direkt benzin enjeksiyonlu motorlar? ifade eden teknoloji olan FSI'?n en b?y?k avantaj? ayn? hacimdeki ba?ka bir motorla kar??la?t?r?ld???nda daha az yak?t t?ketimiyle daha fazla g?? sunabilmesidir.
GAZ JENERAT?R? : Hava yastiklarini saniyenin ondalik dilimleri i?inde ?i?iren ara?tir.
GAZ KELEBE?? : Karb?rat?r kar???m bo?az?n?n alt k?sm?nda bulunan yuvarlak bir disk. Ekseni etraf?nda d?nerek silindirlere giden kar???m miktar?n? artt?r?r veya azalt?r.
GDI : Mitsubishi’nin “Direkt Enjeksiyonlu benzinli” motoru
GPS : Global Positioning System (K?resel Yer Belirleme Sistemi) kelimelerinin k?salt?lm??? olan GPS, ?zellikle donan?m?nda yer harita yard?m? olan ara?larda kullan?lmaktad?r. Uydudan arac?n d?nyada o an bulundu?u yeri tespit eden GPS sistemli ara? i?i bilgisayar, buna g?re ara?ta y?kl? olan haritadan s?r?c?y? gitmek istedi?i yere y?nlendirir.
GRIP : Yol tutu?'un ingilizcesi.
GT : ?talyanca Gran Turismo (B?y?k Tur) kel?melerinin k?salt?lm??? olan GT, esas olarak sedan karoserde sportif ?zellikler bar?nd?ran ara?lar i?in kullan?lan bir terimdir.
HALDEX : Esas olarak fren ve s?spansiyon sistemleriyle bilinen bir kurulu? olan Haldex, ayn? zamanda d?rt tekerlekten ?eki? ve hidrolik sistemleri de ?retmektedir. Haval? fren ve s?spansiyon sistemlerinde uzmanla?m?? olan Haldex, ?sve? k?kenli bir yan sanayi kurulu?udur.
HARDTOP : Metal tavanl?, B s?tunu olmayan potomobillere verilen ad. Hardtop ?zellikli bir otomobil tavan?n?n ??kar?labilmesi ya da i?eri katlanabilmesi sayesinde cabrio g?r?n?m?ne kavu?abilir.
HATCHBACK : Bagaj k?sm? arka camla birle?ik olan ve ?zerinde stop lambalar?n? da bar?nd?ran otomobil tasar?m?.
HAVA DEB?METRES? : Air Flow Meter: Hava debimetresinin i?erisinde, hava ak?m?n?n ?iddetine g?re hareket eden bir kapak bulunmaktad?r. Bu kapa?a ba?l? bir potansiyometre, kapa??n hareketine g?re de?i?en elektrik ak?m?n? beyine iletir. Beyin, elde edilen verilere g?re gerekli yak?t miktar?n?n p?sk?rt?lmesini sa?lar.
HAVA F?LTRES? : Hava filtresi,motorun emdi?i havan?n i?erisindeki toz partik?llerini s?zerek motorun a??nmas?n? engeller. Ka??t kartu?tan olu?an hava filtresi, s?zem g?revinin yan?s?ra emilen havan?n s?cakl???n?n d?zenlenmesi ve ayn? zamanda emi? g?r?lt?s?n?n de azalt?lmas?na yard?mc? olur.
HAVA KANALCIKLI FREN D?SK? : Fren diskleri frenleme esnas?nda ?ok y?ksek derecede s?cakl?klara kadar ?s?n?rlar. ?zellikle performans? y?ksek olan ara?larda kullan?lan fren disklerinde bulunan hava kanalc?klar? y?zeyin daha b?y?mesini ve kanalc?klar?n i?inden hava ak???n? sa?layarak, diskin daha ?abuk so?umas?na olanak verirler.
HAVA K?TLE ?L?ER : Hava k?tle ?l?er, hava filteri ile manifold kelebe?i aras?nda bulunur ve emilen havan?n k?tlesini ?l?er. Platin telli ve platin filmli olmak ?zere iki tip k?tle ?l?er vard?r ve bunlar ayn? prensibe g?re ?al??maktad?r. Bir s?cakl?k sens?r?ne ba?lanm?? elektrikle ?s?t?lan ince tel veya film, debimetreden ge?en havan?n etkisiyle so?umaya ba?lar. S?cakl?k sens?r? vas?tas? ile havan?n so?utma derecesi ?l??l?r ve bu veriler beyine g?nderilir. ?l??len havan?n k?tlesine g?re beyin, gerekli yak?t miktar?n?n enjekt?rleren silindire g?nderilmesini sa?lar.
HAVA YASTI?I : Pasif g?venlik sistemi elemanlar?ndan olan hava yast???, belirli h?z ?zerinde ger?ekle?en ?arp??malarda a??larak s?r?c? ve/veya yolcular?n yaralanmas?n? engeller. Hava yast?kl? ara?larda, arac?n i?indeki hava yast?klar?n?n adedi ve konumuna g?re, ?e?itli sens?rler bulunur. Ortalama 30 km/s ve ?zerindeki ?arp??malarda, ?arpman?n geldi?i y?ne g?re hava yast?klar? saliselerle ?l??len s?relerde a??l?r ve ara? i?indekileri olas? yaralanmalardan korur.
HAVALI FREN S?STEM? : Haval? fren sistemlerinde, hava tank? i?indeki s?k??t?r?lm?? hava frenlemede kullan?l?r. Hava kanallar?n?n i?inden ge?en s?k??t?r?lm?? hava, 100 psi'ye kadar bas?n? sa?layarak ?zellikle b?y?k hacimli ara?lar? frenlemede etki sa?lar.
HC : Hidrokarbonlarin kimyasal kisaltmasidir. Atik gaz bulunmasi istenmez, bu yuzden katalizatorde temizlenmesi gerekir.
HDC : Hill Descent Control (Yoku? ?ni? Kontrol?) kelimelerinin k?salt?lm??? olan ve genellikle 4*4 ara?lar?n donan?m?nda bulunan HDC, yoku? a?a?? inerken arac? belirli bir h?zda sabitlemeyi sa?lar. B?ylece ara? fren pedal? kullan?lmas?na gerek kalmaadn uzun yoku? a?a?? yollar? g?venle katedebilir.
HDI : High Pressure Direct Injection (Y?ksek Bas?n?l? Direkt Enjeksiyon) kelimelerinin k?salt?lm??? olan HDI, common rail teknolojisini kullanan dizel motorlar i?in Peugeot Citroen grubunun Ford ile ortakla?a geli?tirdi?i, daha etkin yak?t kullan?m? ve daha az emisyon sa?layan motor ?e?ididir.
HIBRID (HYBRID) : B?nyesinde iki ayr? kareket ettirici g?c? bar?nd?ran ara?lara verilen ad olan hibrid, daha ?ok ?zerinde i?ten yanmal? bir motorla elektrikli ba?ka bir motor bulunan ara?lar i?in kullan?lan bir terimdir. Elektrik motoru g?c?n? bataryalardan al?rken, i?ten yanmal? motor dizel ya da benzin yakar. Hibrid ara?lar belirli h?zlara kadar elektrik motoru kullan?rken belirli bir h?zdan sonra daha fazla g?? ?reten benzinli ya da dizel motoru harekete ge?irirler. Hibrid ara?lar bu ?zellikleri dolay?s?yla daha az yak?t t?ketirken ?evreye de daha az zaarlo gaz ve partik?l yayarlar.
HYDROPNOMAT?K : Karoserde ?elik kollu s?spansiyonlar yerine hidrolik kollarin kullan?lmas?. Sadece Citroen taraf?ndan kullan?lmaktad?r.
H?DROL?K D?REKS?YON : Az bir kuvvetle direksiyonun kolayca ?evrilmesini sa?layan sistem. Sistemin motordan ald??? destekle sa?lad??? hidrolik bas?n? s?r?c?n?n direksiyonu kolayl?kla ?evirmesine olanak vermektedir.
HILL HOLD CONTROL : Hill Hold Control, yani yoku? tutu? kontorl sistemi sayesinde, yoku?taki kalk??larda arac?n geriye do?ru kayma s? ?nlenir. Burada fren sistemi, fren bas?nc?n? otomatik olarak sabit bir seviyede tutar ve s?r?c?n?n yeniden gaza basmas?na kadar ge?en s?rede arac?n geriye kaymas? ?nlenir.
HUD : (Heads-up Display). ?lk olarak sava? u?aklar?nda kullan?lan ve s?r?c?n?n yoldan g?z?n? ay?rmadan ara? hakk?ndaki bilgileri ?n camadan alabilebilece?i sistem. Sistem sahip oldu?u projekt?r sayesinde transparan bir ekrana, yani ?n cama gerekli bilgileri yans?t?r.
I-DRIVE : BMW taraf?ndan geli?tirilen ve otomobillerdeki mevcut ?ok say?daki kontrol eleman?n?, orta konsoldaki bir joystick ve daha az say?daki d??meyle de?i?tiren bilgisayar a??rl?kl? sistem.
IMMOBILIZER : Bir arac?n anahtar? kopya edilse dahi ya da anahtars?z herhangi bir ?ekilde ?al??t?r?lmaya te?ebb?s edilse bile bunu engelleyen sistem. Immobilizerli ara?larda arac?n elektronik beyninin ara? anahtar?n?n i?indeki mikro haberle?me ayg?t?yla irtibata ge?mesiyle ara? ?al??t?r?labilir.
IN?K?P (Cubic Inch) : Otomotiv sekt?r?nde motor hacmini ?l?mek i?in kullan?lan in?k?p, ge?mi? y?llarda Amerika ve ?ngiltere'de Tercih edilen bir hacim birimiydi. G?n?m?zde bu ?lkelerde de cc yani k?bik santimetre (cubic centimetre) tercih edilmektedir. 1 in?k?p 16.3870641 k?bik santimetreye denk gelir.
INTERCOOLER : Intercooler sistemi turbo beslemeli ara?larda kullan?lan bir sistemdir. Turbo?arj?rde hava s?k???rken ayn? zamanda da ?s?n?r. Ayn? ko?ullar alt?nda s?cak hava, so?uk havadan daha az yo?undur ve y?ksek s?cakl?k silindirlerin ?arj?na negatif etki yapar. Bu y?zden turbo?arj?r ve motor aras?nda bir intercooler kullan?l?r. ?ntercooler silindir ?arj s?resindeki verimi artt?r?r. ??nk? s?cakl??? d???r?lerek daha yo?un hale getirilen hava ile yanma i?in silindirlere daha fazla oksijen sa?lan?r. Sonu? olarak daha fazla tork ve daha fazla g?? elde edilir. Silindire giden havan?n s?cakl???n d???r?lmesi ayn? zamanda silindirin s?k??t?rma hareketi sonucunda ?retilen s?cakl??? da d???r?r, bunun da ?e?itli avantajlar? vard?r. Bu sayede daha y?ksek ?s?l verim ve dolay?s?yla daha d???k yak?t t?ketimi sa?lan?rken dizel ara?larda kurum olu?umunu azalt?r. Ayr?ca benzinli ara?larda vuruntuya meyil azalt?labilmektedir. Bunun d???nda d???k yanma s?cakl???ndan dolay? egzoz gaz? olarak ??kan azot oksit (NOx) miktar? da azal?r. Intercooler, s?cakl??? d???rme i?lemini havay? so?utarak veya ayr? bir so?utucu devre kullanarak yapar.
ISOFIX : ?e?itli ba?lant? noktalar? sayesinde arka koltu?a monte edilen ve bebeklerin ya da k???k ya?taki ?ocuklar?n yan?nda birisi olmadan g?venlice seyahat etmesini sa?layan koltuk tipi.
I?IK AKIMI : Isik kaynaginin gucunu belirler.
KARE MOTOR : Strok ve silindir ?api esit motorlar.(Opel’in Ecotec’i)
KW : Kilowatt
KATAL?TAZ?R : Egzost sisteminin parcalarindan biridir ve atik gazdaki zararli gazlarin azaltilmasini saglar. Yuksek isiya dayanikli celik yuvasinin icinde sayisiz monolit doku bulunur. Herbirinde ozel platin yuzeyler bulunur. Monolitlere alternatif olarak 0.5mm kalinliktaki metal folye de kullanilabilir.
KL?MA : Buzdolabi gibi calisir; Komprasor araciligi ile gaz maddesi basinc altina alinir, isinir ve sivilasir, sonra sogutulur. Buharlastiktan sonra hemen hizla sogutulur. Komprasor motoru icin yakit tuketimi hafif yukselir.
KOMPRESSOR : Amaci turbo ile aynidir. Fakat g?c?n? kayis yardimiyla motordan alir. Hava veya klimada sogutulacak maddeyi sikistiran pompadir. Jaguar, Mercedes ve diger ureticiler, kompresorleri motor gucunu arttirmak icin kullanir. Motor da kompresorun calismasi icin biraz daha fazla yakit tuketir.
KRYOGEN TANK : Eksi 253 dereceye kadar sivi hidrojenin korunmasini saglar. Cok iyi izole olmasi gerekir, aksi takdirde isi alimi ile yakit deposu kapasitesinin yuzde 2'si bir gunde kaybolur.
LANMDA SONDAJI : Atik gazdaki oksijen. Katalizatorun uygun calismasi icin onemlidir.
LED : (Ligtht Emitting Diode)LED elektrik ak?m? verildi?inde ???k sa?an diyot olarak tarif edilebilir. LED g?n?m?zde modern ara?lar?n sinyal ve stop lambalar?nda kullan?lmaktad?r. Ampul ile k?yasland???nda ?ok daha h?zl? reaksiyon vermesi nedeni ile arac? arkadan takip eden s?r?c?n?n frenleme i?in daha h?zl? davranmas?na olanak verir.
LEV : (Low Emission Vehicle Standarts)LEV, ABD'nin Kaliforniya eyaletinde sat?lacak ara?lar i?in emisyon de?erlerini belirleyen standartlard?r. G?n?m?zde ABD'nin ba?ka eyaletleri taraf?ndan da uygulanan bu standartlar, 2004 y?l?ndan itibaren yerini LEV II standartlar?na b?rakm??t?r.
L?M?T?R : Kompansat?rle ayn? fonksiyona hizmet eden par?ad?r. Fakat kompansat?rden fark? arac?n ?zerindeki y?k?n dikkate al?nmamas?d?r.
LPG : (Liquified Petroleum Gas) LPG, bas?n? alt?nda ya da belirli bir derecenin alt?nda tutularak s?v? halde saklanabilir. Fiyat? benzine g?re ucuz olan LPG'de daha az emisyon ?reterek y?ksek oktan de?erlerine ula??l?rken, t?ketim benzine g?re daha fazlad?r. G?n?m?zde benzinli motorlar ?e?itli i?lemlerle LPG'li sistemlere ?evrilebilmektedir.
LSD : (Limited Slip Differential - S?n?rl? Kayd?rmal? Diferansiyel) ?zellikle virajlarda ve kaygan yolda otomobilin kaymas?n? ?nleyen ve normal diferansiyelden daha geli?mi? bir diferansiyel sistemi olan LSD standart diferansiyelden farkl? olarak h?zlanma ve yava?lamada arac? kontrol eder.
MACPHERSON : MacPherson, helezon yay? ve darbe emicilerin alt traverse ba?lanmas?n? sa?layan ve g?n?m?zde yayg?n olarak kullan?lan bir s?spansiyon sistemidir. ?lk MacPherson'larda alt traversler yerine yanal ba? ve anti ?apraz stabilizat?rler bulunmaktayd?.
MAR? MOTORU : ??ten yanmal? motorlar ister benzin isterse dizel olsun ilk hareketlerini sa?lamak i?in bir yard?ma ihtiya? duyarlar. Motorun tork ?retebilmesi i?in ?nce motorun hareketini engelleyen diren?lerin yenilmesi i?in belirli bir momentum olu?turulmas?na gerek vard?r. Mar? motoru, arac?n motora yukar?da bahsedilen ilk hareketini verir. Mar? motoru ak?den ald??? elektrik enerjisini elektomanyetizma prensibine g?re mekanik elektri?e ?evirir. Olu?turulan bu mekanik enerji ile mar? di?lisi ?zerinden motorun volan? d?nd?r?lerek ihtiya? duyulan ilk hareket sa?lan?r. MAr? motoru ?zerindeki mar? otomati?i adl? komponent ise mar? di?lisini volana do?ru itme ve uzakla?t?rma g?revlerini yerine getirirken mar? motorunda hareket enerjisi olu?turmak i?in ak?den gelen gerekli ak?m? kumanda eder.
MAR?B?YE : Bir arac?n karoserinin her iki yan?ndaki e?i?e verilen ad.
MAZOT F?LTRES? : Mazot filtreleri,dizel enjeksiyonlu ara?larda yak?t?n i?indeki kirlili?in motora zarar vermeden s?z?lmesini sa?lar.
M?KRO F?LTRE : Elekrostatik g?? y?kl? mikro filtre, havaland?rma sisteminde boyutu 5 mikrona kadar olan polen ve toz par?alar?n? absorbe etme ?zelli?ine sahiptir.
MOTOR BO?ULMASI : Enjekt?rdeki ya da karb?rat?rdeki herhangi bir ar?za nedeniyle motora gerekti?inden fazla yak?t gitmesi, hava filtresinin t?kal? olmas?, yanl?? karb?rat?r ayar?, jiklenin uzun s?re ?ekili tutlmas? gibi bir?ok nedenden dolay? motora yeterli havan?n gitmemesi nedeniyle ya?anan duruma verilen add?r.
MPV : ?ok ama?li ara?.(Opel Zafira)
MPI : Cok noktali enjeksiyon. En uygun yakit yanmasi saglanir.
MONOKOK : G?vdenin ?asi, motor ve s?spansiyon sistemiyle birle?tirilmi? haline verilen ad. Monokok g?vdeli ara?larda, a??rl?k da??l?m? ve dayan?kl?l?k ?st seviyelerdedir ve ?retim maliyetleri y?ksektir.
MOTRONIC : Motronic sistemin amac?, hava ve yak?t beslemesini ve ate?leme i?lemini elektronik olarak s?r?c?n?n iste?ine uyarlamak ve optimize etmektir. Yeni sistem L-Jetronic ile elektronik ate?leme sisteminin birle?iminden olu?mu?tur? Bu kumanda ?ekli ?nemli teknik avantaj sa?lar. 25 y?l ?nce Motronic sistemi kullan?lmaya ba?lamadan ?nce, yan?c? kar???m?n olu?umunu ve bujinin ate?leme k?v?lc?m?n?n tetiklenmesini mekanik bir d?zenek sa?l?yordu. Bu d?zenek yaln?z y?ksek yak?t t?ketimine de?il, ayr?ca y?ksek miktarda zararl? emisyonlar?n da olu?mas?na neden oluyordu. G?n?m?zde ise Motronic sistemi ?ok say?daki sens?rden gelen verilerden yararlanarak her p?sk?rtme ve ate?leme i?lemi i?in en iyi de?erleri hesaplar. Bu hesaplama ve kumanda ad?m? dakikada 6binden fazla defa ger?ekle?ir. Motronic'in ?ekirde?i, bir mikro i?lemciden ve bellekten olu?an bir elektronik kumanda cihaz?d?r.
MOZ : Motor oktan sayisi. Farkli bir metot ilede ROZ hesaplanir. Yakitin yakma gucunu verir. MOZ, ROZ'dan biraz daha dusuktur.
MSR : (Motor Schleppmomenten Regelung) MSR modifikasyonu, Otomatik Stabilite Kontrol Sistemi (ASC) taraf?ndan kontrol bir alt sistem olarak a??klanabilir. Zeminin gev?ek ve kaygan oldu?u durumlarda kayma ve s?r?klenme e?ilimini kontrol eden bu sistem ancak 20 km/s'nin ?zerindeki h?zlarda devreye girer.
NM (NEWTONMETRE) : Newtonmetre birimi, bir nesneyi 1 metre kareket ettirmek i?in ka? Newtonluk g?ce ihtiya? duyuldu?unun ?l??m?d?r. 1 Newton 100 grama e?ittir. Nm motorlu ara?larda tork (d?nd?rme g?c?) birimi olarak kullan?l?r.
NAV?GASYON S?STEM? : K?resel yer belirleme sistemiyle (GPS) entegre ?al??an navigasyon sistemi, b?nyesine y?klenmi? harita sayesinde bulundu?u b?lgeyi arac?n s?r?c?s?ne tam olarak bildirir. Genellikle konsolun ortas?na yerle?tirilen ve b?y?k?e bir ekrana sahip olan modern navigasyon sistemlerinde, s?r?c?n?n gidece?i yeri sisteme girmesi durumunda en k?sa yoldan en h?zl? ?ekilde hedefe ula??labilir.
NIGHT VISION : (Gece G?r?? Sitemi) K?z?l?tesi alg?lay?c?lar?yla ya da ?s?y? tespit edebilme yetene?ine sahip kameral? sens?rlerle ?al??an Night Vision yani gece g?r?? sitemi, havan?n karanl?k oldu?u ve ?zellikle yolun yeterli ayd?nlatmaya sahip olmad??? durumlarda, s?r?c?leri engellere kar?? uyar?r. HUD (Heads-Up Display) sayesinde ?n cam?n hemen alt?nda da yolun gece g?r??? kameras?yla ?eki?mekte olan ayr? bir g?r?nt?s? gecikmeksiz olarak s?r?c?ye g?sterilir.
N?TRO : Azot-metan (nitromethane) kar???m? olan ve yayg?n bilinen ad?yla nitro olarak adland?r?lan yak?t t?r?. Esas olarak benzinden daha az enerji veren nitro, patlamak i?in daha az havaya ihtiya? duydu?undan daha performansl? bir yak?tt?t. Her 14.7 birim hava kar??l???nda ancak 1 birim benzin yak?labilirken, her 1.7 birim hava i?in 1 birim nitro yeterlidir. Bu da benzine g?re yanma odas?na 8 kat fazla yak?t g?nderilebilmesi anlam?na gelir. Nitro'nun sonu? olarak sa?lad??? avantaj sadece kullan?lan yak?t?n de?i?mesiyle ortalama 2.5 kat daha fazla g?? art???d?r.
RADIOPHONE : Tek cihazda birle?tirilmi? Car Audio seti ve ahizesiz g?r??me d?zene?i bulunan mobil telefondur.
RADYAT?R : Is? de?i?imini ger?ekle?tiren bir bile?en olan radyat?r, so?utma sistemi suyla sa?lanan ara?larda, motordan ge?erek ?s?nan suyu fanlar vas?tas?yla so?utarak tekrar motora g?nderir.
RDS : (Radio Data System) Radyolar?n FM kanal?yla data transfer edebilme yetene?ine verilen add?r. RDS sayesinde radyo ekran?nda kanal?n ismi ba?ta olmak ?zere ?e?itli bilgiler yaz?lmas? m?mk?n olabilmektedir.
REAL-TIME ?EK?? S?STEM? : ?ekis normalde ?n tekerleklerdedir. Fakat ?n tekerlekler patinaja d?serse sistem ?ekis g?c?n? otomatik olarak arka tekerleklerede iletir.(Honda HR-V)
ROKETLEME : (Kickdown) Otomatik vitesli ara?larda, gaz pedal?n?n sonuna kadar bas?lmas?yla devreye giren ve daha ?ok yoku? t?rman??lar?nda ve ani h?zlanmalarda kullan?lan sistem. Roketleme sisteminde, gaza aniden y?klenildi?inde daha iyi h?zlanma sa?lamas?n? veya yoku?un daha rahat ??k?lmas? i?in vites bir kademe d???r?l?r.
REFLEKT?R : I??k kayna??ndan (ampulden) gelen ???k huzmelerini yolun ?zerine yans?tan far?n i?inde yer alan aynad?r. Reflekt?rden yans?yan ?s??k huzmeleri far cam?ndan yola da??ld??? gibi, g?n?m?z?n daha modern d?z caml? farlar?nda yol ?zerine ???k da??l?m? direkt reflekt?r ?zerinden yap?lmaktad?r. Bu tip reflekt?rlere HNS (Homegenous numeric calculated surface) reflekt?r denir. Bu tip reflekt?rlerin y?zeyi bilgisayar pro?ramlar? vas?tas? ile ?ok hassas bi?imde hesaplanm??t?r.
REZ?STANSLI BUJ? : Parazit filtre rezistansl? bujiler otomobil ?reticileri taraf?ndan orijinal donan?mda gittik?e daha fazla tercih edilmektedir. ?nemli avantajlar? aras?nda; radyo yay?nlar?n? bozan daklgalar? absorbe etme ve t?m elektronik sistemlerin (?rn: ABS, ASR, ESP) fonksiyonunda y?ksek g?venirlilik gelir.
R?LE : R?le, d???k ak?mlarla y?ksek ak?mlar? ileten, durduran veya y?nlendiren devre eleman?d?r.
ROZ : Research oktan sayisidir ve MOZ gibi yakitin yanma gucunu belirtir.
ROADSTER : Tek kap?l? olarak tabir edilen ve s?r?c? dahil sadece iki ki?i i?in oturma yeri bulunan ?zeri a??labilir motorlu ara?lara verilen ad.
ROTARY MOTOR : (Wankel) Alman m?hendis Felix Wankel taraf?ndan icat edilen bir i?ten yanlam? motor ?e?idi olan Rotary ya da ?teki ad?yla Wankel motor, 4 zamanl? motorlar?n emme, s?k??t?rma, patlama ve egzos i?lemlerini silindirlerde de?il ayr? odac?klarda ger?ekle?tirir. Klasik yap?ya sahip 4 zamanl? motorlarda patlama odas?nda ger?ekle?en genle?me etkisi ba?lant? ?ubuklar?yla krank miline iletilip lineer hareket dairesel harekete ?verilerek arac?n gitmesini sa?layan g?? elde edilmi? olur. Rotary motorda ise herhangi bir lineer hareket ?retilmeden ??gen ?ekilli d??b?key rotarlar?n (d?ne?) olu?turdu?u odac?klarda yanma ger?ekle?ir. Yanma burada ger?ekle?ti?inde, rotar aniden d?nmeye ba?layarak daha az titre?imle daha y?ksek devirlere ??kmas?na izin verir. Rotary motorlar?n geleneksel pistonlu motorlara g?re temel avantaj? daha az hacimle daha y?ksek devirlere ??kabilmeleridir.
RPM : (Revolutions per Minute) ?ngilizce dakika ba??na devir ya da devir/dakika kelimelerinin k?salt?lm??? olan RPM, bir motorun o an bir dakika i?erisinde ortalama ka? devir ?evirebildi?ini ifade eder.
RULMAN : Devaml? hareket eden iki par?a aras?ndaki s?rt?nmeyi azaltan par?aya verilen genel ad.
SAE : (Society of Automotive Engineers) D?nya ?ap?nda otomotiv sanayinde g?rev alan m?hendislerin olu?turdu?u bir dernek olan SAE (Otomotiv M?hendisleri Derne?i), g?n?m?zde olu?turdu?u ?e?itli standartlar?la tan?nmaktad?r. Bu standartlar?n en bilineni bir beygir g?c? standard? olan HP/SAE'die ve kuzey Amerika'da yayg?nl?k kazanm??t?r. ?lkemizde ve Avrupa'da ise HP/DIN standard? daha yayg?nd?r. HP/DIN standard? HP/SAE standard?na g?re ayn? g?c? daha d???k rakamlarla g?sterir.
SAHR : (Saab Active Head Restraint) Saab'?n geli?tirdi?i bir teknoloji olan ve arkadan ?arpmalara kar?? kafal?klar?n daha koruyucu bir pozisyon almas?n? sa?layan SAHR sisteminde, arkadan ?arpmalar? tespit eden plaka ?eklindeki bir dedekt?r?n sayesinde ?arpma alg?land??? anda kafal?klar ileri do?ru hareket ederek, ba? ve boyun k?sm?n?n zarar g?rme ihtimalini minimuma d???r?r.
SANT?METREK?P (cc) : (Cubic Centimetre) Motor hacmini ifade etmek i?in kullan?lan santimetrek?p pistonun en ?st nokta olan supaplar?n bulundu?u yerden en alt nokta olan silindirin ba?lang?c?na kadar kat etti?i mesafeye silindir ?ap?n?n dahil edilmesiyle ortaya ??kan rakamd?r. Motor hacmini ifade eden di?er bir hacim bi?imi in?k?pt?r ve 1000 cc 61 in?k?be e?ittir.
SEDAN : 4 kap?l? bir karasor ?ekli olan sedan, C s?tunundan itibaren arkaya do?ru ??k?nt?l? yere paralel olan ara?lara verilen genel add?r.
SENS?R : Motorlu ta??tlar?n ?e?itli b?l?mlerinde bulunan elektronik tespit ayg?tlar?na verilen genel ad.
SELESPEED : Tiptronic’den farki manuel olmasi.Fakat otomatik ve yari otomatik olarakda kullanabiliyor.
SELF-LEVELLING SUSPENSION : S?spansiyon sisteminin i?inde bulunan bir eleman vas?tas?yla, araca y?klenen y?ke g?re s?spansiyon sisteminin otomatik olarak y?ksekli?i ayarlamas?d?r. Bu sistemde ?n ve arkada y?kseklik seviyesi ayr? ayr? ayarlanabilir.
SENTET?K MOTOR YA?I : ??eri?inde petrol kullan?lmayan motor ya?lar?na verilen ad. Petrol bazl? olan mineral ya?lar?n aksine, sentetik ya?lar kimyasal baz? reaksiyonlarla ortaya ??kar?l?rlar. Daha yeni teknoloji olan sentetik ya?lar i?erikleri sayesinde daha iyi performans sa?layabilirler.
SETAN : Dizel motorlarda yak?t?n yanma kalitesi ?l??s? olarak "setan" say?s? kullan?l?r. Setan say?s? ne kadar y?kset ie yak?t?n kendi kendine yanmaya meyli o kadar fazlad?r. Setan say?s? 100 ?ok kolay yanan n-heksadekan'?, setan say?s? 0 ise yava? yanan metil-naftalini i?aret eder. Modern dizel motorlarda en yararl? ?al??ma i?in arzulanan de?er, setan numaras?n?n 50'nin biraz ?zerinde olmas?d?r.
SERAM?K : Cok hafif bir maddedir. Porsche Turbo ve Mercedes CL 55 AMG'de disk fren malzemesi olarak kullanilir. Avantaji asinmaya karsi dayanikli olmasi ve 300.000km civarinda omru olmasidir. Ayrica agirligi yuzde 60 daha azdir ve surus konforunu arttirir.
SIKI?TIRMA ORANI : Bir silindirin t?m hacminin yanma odas?nda gidip gelen pistonun en a?a??da durdu?u pozisyonla en yukar?da durdu?u pozisyonun birbirine b?l?nmesiyle ortaya ??kan orand?r. S?k??t?rma oranlar?ndaki ikinci say?n?n her zaman 1 olmas?n?n sebebi ise yukarda bahsi ge?en aral?klardaki (pistonlar?n durumuna g?re ortaya ??kan hacimler) matematiksel olarak anla??labilir say?lara indirgenmesidir. Dizel motorlar?n s?k??t?rma oranlar? dizel yak?t?n yap?s? sayesinde, benzinli motorlara g?re daha y?ksektir.
SIRALI MOTOR : T?m silindirlerin, silindir blo?unun i?erisinde d?z bir s?ra ?eklinde dizilmesiyle meydana gelen motor ?eklidir. S?ral? motorlar?n alternatifi V motoral olarak g?r?lebilir.
S?LECEK : Arac?n ?n cam?, arka cam? ve farlardaki su, kar ve pislikleri temizlemek amac?yla kullan?lan, bir kol ve kau?uk lastikten olu?an sistemdir.
S?L?ND?R : Silindir blo?unun i?erisinde yer alan, kendi i?erisinde pistonlar?n hareket etti?i ve yanman?n ger?ekle?ti?i, motoru olu?turan en ?nemli elemanlardan biridir.
S?L?ND?R BLO?U : Bir motora d??ar?dan ilk bak?ld???nda g?r?lebilecek en b?y?k d?kme par?a. Motor blo?u olarak da bilinen silindirblo?u, karterin ?st k?sm?n? ve silindirleri i?erisinde bar?nd?r?r.
S?L?ND?R G?MLE?? : De?i?tirilebilir bir moto par?as? olan silindir g?m?e?i, silindirlerin i?ine yerle?tirilir ve t?p ?eklinde ince bir tabakadan olu?ur. Silindirleri tamamen kaplayan silindir g?mle?inin kullan?lma amac? silindirlerin a??nmas?n? ?nlemek ve g?mlekler a??nd??? taktirde yenisini yerle?tirmektir.
S?L?ND?R KAFASI : Silindir blo?unun ?st k?sm?nda bulunan demonte edilebilir bir par?a olan silindir kafas?, bir?ok durumda supaplar? da ?zerinde bar?nd?rarark yanma odas?n?n bir k?sm?n? olu?turabilir. Motorun so?utulmas? ve ya?lanmas? i?in gerekli su ve ya? giri? ??k??lar?n? da i?erisinde bar?nd?ran silindir kafas?n?n ?st?nde ayn? zamanda bujiler de bulunmaktad?r.
SLS : Otomobilin y?ksekligini otomatik olarak ayarlayan sistem.(Off Road ara?larda kullaniliyor)
SOFT-STOP : Soft-Stop olarak tabir edilen yumu?ak durma sisteminde ara? durmadan az ?nce fren bas?nc? otomatik olarak sistm taraf?ndan d???r?lerek sars?nt?s?z bir durma m?mk?n olmaktad?r.
SOFT-TOP : ?st? a??labilir otomobillerde ?st k?sm?n yaln?zca kuma?la ya da kuma? a??rl?kl? olmak ?zere kuma?-metal kar???m?yla kapl? olmas?d?r.
SPACEFRAME : Audi'nin A8 ve A2'de kullandigi aluminyum yuruyen aksamidir. Dokum ve kaynak hafif alasim parcalar aluminyumla birlestiriliyor. Kapilar ve tamponlar normal celik yapilar gibi vidalaniyor. Spaceframe karoserin, celik karosere karsi yuzde 40'lik agirlik avantaji bulunuyor. Dezavantaji ise kaza sonrasindaki pahali tamir masraflari.
SOHC : ?stten tek egsantrikli motor
SPOYLER : Baz? ara?lar?n ?nde tampon alt?na do?ru uzayan ya da bagaj?n hemen ?st?nde bulunan, esas amac? aerodinami?i sa?lamak olan eleman.
SPOYLERL? S?LECEK : Silecek s?p?rgesinin ?zerine monte edilmi? olan par?a, y?zey alan?n? artt?r?r ve kar?? y?nden gelen r?zgar, ara? h?zland?k?a silece?i arac?n ?n cam?na daha ?ok bast?r?. B?ylece sileceklerin y?ksek ara? h?zlar?nda da cam y?zeyine tam olarak oturmas?n? ve silme kalitesinin korunmas?n? sa?lar.
SPYDER : 1900'lerin ba??nda iki koltuklu hafif yap?l? motorlu ta??tlara verilen ad. 1950'lerde ?talyan ?reticiler taraf?ndan yeniden kullan?lmaya ba?layan bu deyim, ?st? a??k 2 ki?ilik spor ara?lara verilen adlardan biri oldu.
SRS : Ek g?venlik sistemi havayastigi/emniyet kemer gergisi.
STAB?L?ZAT?R : Bir arac?n yolcu kabininde meydana gelebilecek sallant?lar?n en hafif ?ekilde hissedilmesini sa?layan komponentlerin t?m?ne verilen ad.
STEER BY WIRE : Hidrolik direksiyon sistmelerinin, beygir g?c?nden ve dolay?s?yla benzinden ?almas?n?n aksine steer by wire sistemlerinde mekanik ba?lant? tamamen ortadan kalk?yor. Elektronik steer by wire sistemlerinin ?al??ma prensibi tamamen bilgisayar oyunlar?ndaki gibi ger?ekle?iyor ve s?r?c?n?n direksiyona verdi?i komutlara g?re elektronik beyin kendine ba?l? k???k bir motor vas?tas?yla tekerlekleri y?nlendiriyor.
STOP & GO : Stop & Go denilen dur-kalk fonksiyonu, Adaptive Cruise Control (ACC) mesafe kontrol sisteminin bir eklentisidir. Bu sistem, yak?n mesafe sens?rlerinin sa?lad??? verileri de?erlendirerek otomatik olarak ara? durana kadar fren yapabilir ve daha sonra, trafik yo?unlu?unun izin verdi?i ?l??de s?r?c?n?n m?dahalesine gerek kalmadan arac? yeniden h?zland?rabilir. Bu fonksiyon, ?zellikle yo?un trafikte s?r?c?ye b?y?k bir kolayl?k sa?laman?n yan? s?ra bir g?venlik unsuru olarak da ?nem kazanmaktad?r.
STROK : Pistonun silindirde en alt seviyeden en ?st seviyeye kadar kat etti?i mesafeye verilen ad.
SUPER SELECT : Tekerlek ?ekisini ihtiyaca g?re ayarlayan sistem. Bu sistemde ?ekis 4 sekilde oluyor.1) Sadece arka tekerleklerden >?n ve arka tekerlekler arasinda dagilim > ?n ve arka tekerlekler arasinda esit dagilim >4) Arazi sanzimaniyla devreye giren klasik d?rt tekerlekten ?ekis.
SUSTURUCU : At?k gazlar?n ??kt??? egzoz borusunun hemen ?n?nde konumland?r?lan susturucu, ad?ndan da anla??laca?? gibi egzozo borusunda olu?an g?r?lt? seviyesinin azalt?lmas?na yard?mc? olur.
SUV : Station ve vanlar?n ?zelliklerini b?nyesinde bar?nd?ran ve ?ok ama?l? kullan?ma uygun, ?o?unlula 4 tekerlekten ?eki?li, hafif arazi ko?ullar?na uygun dizayn edilmi?, asfaltta da otomobilleri aratmayan s?r?? ?zellikleri sunan ara?lard?r.
S?RT?NME KATSAYISI : Daha y?ksek h?zlara ula?mada ve yak?t ekonomisinde ?ok ?nemli bir yere sahip olan s?rt?nme katsay?s?, arac?n dizayn?yla direkt olarak ilgilidir. Ara? dizayn?ndan ba?ka spoyler vb. ek par?alar yard?m?yla da s?rt?nme katsay?s? d???r?lebilir. S?rt?nme katsay?s?n?n ?l??lmesinde r?zgar t?nelleri kullan?l?r. Bir arac?n s?rt?nme katsay?s? ne kadar d???kse arac?n h?zlanma de?erlerine ve yak?t t?ketimine o denli katk?ta bulunulur.
S?SPANS?YON : Yoldan ve s?r??ten kaynaklanan ?oklar? emmeye yarayan elemanlardan olu?an s?spansiyon sistemi i?erisinde, amortis?rler, t?rsiyon ?ubuklar? vb par?alar bulunur.
TAS(Travel Assist System) : Bu sistem bagli oldugu GSM hatti sayesinde kaza aninda otomatik olarak s.o.s g?nderiyor.
TCS(ASR-ETC) : Patinaj (?eki?) kontrol sistemi.
TDI : Turbo Dizel Enjeksiyon.
TIPTRONIC : Sanziman ister otomatik ister manuel olarak kullanabiliyor.
TPC : Elektronik lastik basin? kontrolu.
TURBO : Motor’a daha fazla hava girmesini saglayan sistem. G?c?n? egsoz gazindan alir.
TWIN SPARK : Silindir basina 2 adet buji.
Vanos : Bmw’nin degisken zamanli subap kontrol sistemli motoru.
VTEC : Honda’nin “degisken zamanli egsantrik mili kontrol sistemli” motoruna verdigi isim.
VVT-I : Toyota’nin “degisken zamanli subap kontrol sistemli” motoruna verdigi isim.
Wankel (Rotary) Motor : Diger motorlardan farki tek silindirli olmasi
Yakit Hucreli Motor : Hidrojenin oksijenle tepkimeye girmesiyle elde edilen elektrigin elektrik motoru yardimiyla harakete d?n?st?r?lmesi.
Yagmur Sensoru : Optik sensorler, on camin islandigini belirtir ve cam silecekleri calismaya baslar. Bu sirada varsa acilir tavanda kapanir
Yari Otomatik Sanziman : Debriyaj pedalinin olmadigi sanzimandir. Bu gorevi elektronik veya hidrolik pedal yapar, Gunumuzde bircok uretici bu sistemi kullaniyor. En son gelisimi ise Opel corsa'da kullanilan elektronik system Easytronik.
Yukleme basinci : Bir turbo motorun havayi yanma odasina gangi basincla ittirdigini belirtir. Basinc ne kadar fazla ise, silindire o kadar fazla oksijen ve yakit gider. Guc de ayni oranda artar
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder